Mayonez

Mayonez (Mayo) sandviç, hamburger, salatalarda ve patates kızartmasında yaygın olarak kullanılan kalın, soğuk ve kremsi bir sostur. Ayrıca tartar sosu, kızartma sosu, remoulade, salsa golf ve rouille (rui) gibi diğer çeşitli sosların da temelini oluşturur. Aioli, sarımsak ve zeytinyağı ile yapılan türevidir.

Mayonez, yağ, yumurta sarısı ve bir asit, sirke veya limon suyu emülsiyonudur; ayrıca tatlandırıcılar eklenerek birçok çeşidi üretilir. Rengi beyazdan soluk sarıya kadar değişir ve dokusu açık kremden kalın bir jele kadar değişebilir.

Mahon, mahonnaise = mahon’dan gelen.

Mayonez’in bilinen hikayesi Yedi Yıl Savaşı’nda başlar. 1756’da Fransız donanması, büyük bir doğal liman olan Mahon Limanı’na (Wikipedia) sahip küçük bir Akdeniz adası olan Minorka’ya bir saldırı başlattı. Ezici bir güç ve biraz da İngiliz’lerin eksikleri ile Fransızlar Mahon’u ve mayonez aldı.

Hikaye bu aşamada farklılaşıyor. Bazı söylemler, saldırıyı yöneten Fransız amiralin kişisel şefinin zaferi kutlamak için mayonezi icat ettiğini ve ele geçirilen şehrin adını verdiğini söylüyor: mahon-aise.

Ancak, yiyecek meraklısı ve kitapçı Tom Nealon’da, Minorka’nın Katalanca konuşan sakinlerinin icadı olan Salsa Mahonesa’nın Fransız mayonezden önce geldiğini ve Fransızların İngilizlere saldırmasının denizcilik stratejisinden daha çok sosu çalmak(!)la ilgili olduğunu iddia ediyor. Bu söylem, Fransız’lar arasında da mayonezin yerel bir İspanyol sosu olduğu yer yer kabul görmektedir.